Khi cha mẹ biết cách kết nối sâu sắc với thế giới nội tâm của con, tình yêu thương không chỉ dừng lại ở hành động bên ngoài mà trở thành sợi dây vô hình nâng đỡ tâm hồn bé từ bên trong. Đó không chỉ là điều đẹp đẽ trong mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái, mà còn là nền tảng cho sự bình an, vững vàng của con khi lớn lên.
Trong hành trình làm cha mẹ, có lẽ điều quý giá nhất không phải là bạn làm được bao nhiêu cho con, mà là bạn đã hiện diện ra sao trong thế giới cảm xúc của con. Cùng lamchame.blog tìm hiểu cách mở cánh cửa bước vào thế giới nội tâm của con qua bài viết dưới đây.
1. Thế giới nội tâm của con không ồn ào nhưng sâu thẳm
Có những đứa trẻ luôn vui vẻ, hòa đồng nhưng lại giấu đi rất nhiều cảm xúc thật bên trong. Cũng có những bé thường hay “khó chịu”, “bướng bỉnh”, “cứng đầu” nhưng thực ra đang thầm mong được hiểu, được ôm vào lòng, được lắng nghe mà không cần phải giải thích.
Trẻ con sống bằng cảm xúc nhiều hơn lý trí. Vì vậy, thế giới nội tâm của trẻ là nơi ẩn chứa rất nhiều tâm trạng, mong muốn, nỗi buồn không thể gọi tên. Nếu cha mẹ chỉ nhìn thấy bề ngoài, bạn có thể bỏ lỡ cơ hội thật sự hiểu con.
– Trẻ có thể nói “con không sao” nhưng ánh mắt lại hoang mang
– Trẻ có thể im lặng nhưng trong lòng lại đang muốn được ôm
– Trẻ có thể giận dỗi nhưng thực chất đang cảm thấy bị bỏ rơi
Sự kết nối sâu sắc với thế giới nội tâm của con là khi bạn không chỉ nghe lời con nói, mà bạn còn lắng nghe những điều con chưa nói. Không cần là chuyên gia tâm lý, chỉ cần bạn quan sát bằng trái tim, lắng nghe bằng sự hiện diện.
2. Khi cha mẹ chỉ “làm” thay vì “hiện diện”
Ngày nay, rất nhiều cha mẹ dành rất nhiều thời gian, tiền bạc và công sức để chăm sóc con: cho con học trường tốt, mua đồ chơi thông minh, dẫn con đi du lịch, đầu tư vào tương lai con bằng mọi giá. Nhưng khi con thực sự cần được nghe, cần được hiểu, thì người lớn lại bận rộn, mệt mỏi hoặc phán xét.
Chúng ta tưởng rằng mình yêu con đủ đầy, nhưng đôi khi điều con cần nhất lại không nằm trong danh sách việc cha mẹ đã làm.
– Con cần ánh mắt lắng nghe thay vì lời giảng giải
– Con cần một cái ôm trọn vẹn thay vì những lời trách móc
– Con cần cảm thấy được chấp nhận thay vì bị sửa chữa
Hiện diện không có nghĩa là ở bên con 24/7, mà là khi ở bên con, bạn đặt mọi thứ xuống và thực sự có mặt. Khi bạn thật sự có mặt, con sẽ cảm nhận được tình yêu đó bằng tất cả các giác quan.
3. Lắng nghe cảm xúc của con trước khi dạy con điều gì đó
Trẻ sẽ không học được điều gì khi cảm xúc của bé đang rối bời. Bởi lẽ khi đó, não bộ của bé không mở ra để tiếp nhận thông tin, mà đang đóng lại để bảo vệ chính mình.
Nếu bạn từng hỏi “sao con lì thế”, “sao con lại làm vậy”, “con có hiểu mẹ nói gì không?” mà không nhận được phản hồi nào thỏa đáng, có thể con đang đóng cánh cửa cảm xúc của mình lại.
Khi đó, thay vì cố dạy dỗ, hãy kết nối trước.
– Đặt tay lên vai con và hỏi nhẹ: “Con đang cảm thấy sao vậy?”
– Nhìn vào mắt con và nói: “Mẹ ở đây, con có thể nói bất cứ điều gì”
– Chấp nhận cơn giận, nỗi buồn, sự bối rối của con mà không phán xét
Chỉ khi bạn đi qua được lớp cảm xúc ban đầu, con mới sẵn sàng để học, để nghe, để thay đổi.
4. Kết nối không phải để kiểm soát, mà để đồng hành
Nhiều cha mẹ kết nối với con bằng mục đích: “để con ngoan hơn”, “để con nghe lời”, “để con thay đổi hành vi”. Nhưng kết nối sâu sắc với thế giới nội tâm của con không nên là công cụ để kiểm soát, mà là cây cầu để đồng hành.
Điều này khác biệt ở chỗ: bạn không cố thay đổi con, mà bạn muốn hiểu con trước. Sự thay đổi, nếu có, sẽ đến tự nhiên, như một hệ quả của việc con cảm thấy an toàn và được yêu thương.
Hãy nhớ rằng: đứa trẻ chỉ lắng nghe ai đó khi bé cảm thấy mình được lắng nghe trước.
5. Để kết nối với con, trước tiên hãy kết nối với chính mình
Một cha mẹ lo âu sẽ truyền sự bất an cho con. Một cha mẹ nóng giận sẽ tạo ra sự phòng vệ. Một cha mẹ luôn cố gắng kiểm soát mọi thứ sẽ làm con ngột ngạt.
Ngược lại, một người lớn biết chậm lại, biết chấp nhận chính mình, biết bao dung với cảm xúc của bản thân – sẽ có thể làm điều đó với con một cách tự nhiên.
Hãy tự hỏi:
– Mình có thật sự hiện diện khi ở bên con không?
– Mình có đang phản ứng từ tổn thương chưa được chữa lành của chính mình không?
– Mình có dám để con được là chính mình, không ép buộc, không kỳ vọng quá mức?
Con không cần một cha mẹ hoàn hảo. Con chỉ cần một người lớn trung thực, đủ dịu dàng và kiên nhẫn để lắng nghe bé mỗi ngày.
6. Kết nối sâu sắc với thế giới nội tâm của con là hành trình, không phải kỹ thuật
Không có bí quyết nào có thể áp dụng đúng cho mọi đứa trẻ. Kết nối với con không phải là điều bạn làm một lần, mà là điều bạn lặp lại mỗi ngày, như thói quen, như hơi thở.
– Lắng nghe con khi con nói những điều tưởng chừng vô nghĩa
– Nhẹ nhàng hỏi lại khi thấy con bối rối
– Cho con thời gian để cảm xúc được gọi tên
– Không vội đưa ra lời khuyên hay sửa sai
Dần dần, con sẽ mở lòng. Con sẽ tin bạn. Con sẽ sẵn sàng chia sẻ. Và đó chính là sự chữa lành.
Không chỉ giúp bé cảm thấy được thấu hiểu và yêu thương, mà còn giúp con xây dựng sự an toàn cảm xúc bên trong, điều mà mọi đứa trẻ đều cần để lớn lên vững vàng và bình an. Khi cha mẹ sẵn sàng hiện diện, lắng nghe và đồng hành, con sẽ không còn cảm thấy cô đơn trong những cảm xúc khó gọi tên. Và chính điều đó sẽ giúp con lớn lên với trái tim đầy yêu thương, biết yêu mình và yêu người.